Ostrów Wielkopolski to miasto w Polsce, położone w województwie wielkopolskim, na Wysoczyźnie Kaliskiej, nad rzeką Ołobok. Jest siedzibą powiatu ostrowskiego i gminy wiejskiej Ostrów Wielkopolski. Jest jednym z dwóch głównych miast aglomeracji kalisko-ostrowskiej i Kaliskiego Okręgu Przemysłowego.
Katolickim patronem Ostrowa Wlkp. jest św. Stanisław ze Szczepanowa. Od 1993 roku święto miasta obchodzone jest 10 listopada, w rocznicę wydarzeń tzw. Republiki Ostrowskiej (1918).
Położenie Ostrowa Wielkopolskiego jest bardzo korzystne. Leży na Nizinie Południowowielkopolskiej, na Wysoczyźnie Kaliskiej, około 22 km na południowy zachód od Kalisza. Jest położony w południowo-wschodniej części historycznej Wielkopolski, w Kaliskiem, na ziemi kaliskiej. Do II rozbioru Polski (1793) leżał w województwie kaliskim, po utworzeniu Księstwa Warszawskiego (1807) leżał w departamencie kaliskim, a po kongresie wiedeńskim (1815) znalazł się poza granicami utworzonego w 1816 roku województwa kaliskiego Królestwa Polskiego i został włączony do Królestwa Prus.
Północna część miasta leży nad rzeką Ołobokiem, lewym dopływem Prosny, którego prawym dopływem jest ciek Struga Ostrowska, płynąca całkowicie w granicach miasta. W południowo-zachodniej części miasta znajduje się strefa źródłowa prawobrzeżnych dopływów Baryczy i przechodzi dział wodny między dorzeczami Odry i Warty.
Ostrów Wielkopolski graniczy z trzema gminami powiatu ostrowskiego: od południa graniczy z gminą Przygodzice, od północnego zachodu z gminą Raszków, a od zachodu i wschodu z dwiema rozdzielonymi przez miasto częściami gminy wiejskiej Ostrów Wielkopolski.
Według danych z 1 stycznia 2019 roku powierzchnia miasta wynosiła 41,90 km².
Nazwa miasta odnosi się do topografii terenu – słowo “ostrów” to archaizm oznaczający wyspę lub kępę wśród mokradeł otoczonych wodą.
Historia Ostrowa Wielkopolskiego sięga czasów wczesnego średniowiecza, kiedy to istniały dwa niewielkie grodziska obronne na wschodnich obrzeżach miasta. Od 1404 roku był on niewielkim ośrodkiem miejskim na dobrach prywatnych, ustępującym innym pobliskim ośrodkom takim jak Raszków, Sulmierzyce, Odolanów oraz Kwiatków i Sobótka. Na początku XVI wieku Ostrów posiadał najmniejszą liczbę mieszkańców spośród wszystkich ówczesnych miast regionu (około 150–180). W 1579 roku wielki pożar zniszczył prawie całe miasto, a od 1655 roku kolejne niespotykane dotąd zniszczenia przyniósł potop szwedzki.
W 1685 roku miasto zostało sprzedane opatowi, późniejszemu biskupowi łuckiemu Bogusławowi Leszczyńskiemu, który włączył je w obręb swoich dóbr przygodzickich. Kolejnym właścicielem Ostrowa był podskarbi wielki koronny Rafał Leszczyński, ojciec króla Stanisława Leszczyńskiego. W 1699 roku dobra przygodzkie wraz z Ostrowem przeszły w ręce Jana Jerzego Przebendowskiego herbu Kuna.
Na początku XVIII wieku przez Ostrów przechodziły liczne wojska, m.in. saskie, szwedzkie oraz rosyjskie, a w okolicznych miejscowościach panowała zaraza. Zbieg nieprzychylnych wydarzeń i wyludnianie się miasta sprawiło, że ostrowscy mieszczanie zrezygnowali z praw miejskich w dniu 30 grudnia 1711 roku.
Dzięki staraniom Jana Jerzego Przebendowskiego Ostrów w 1713 roku ponownie otrzymał prawa miejskie na prawie magdeburskim, połączone z wydaniem licznych przywilejów królewskich. Od 1729 roku właścicielami miasta była córka Przebendowskiego Dorota Henryka wraz z mężem marszałkiem wielkim koronnym Franciszkiem Bielińskim, którzy potwierdzili stare przywileje i nadali mu nowe.